In een vorige blog werd dieper ingegaan op het recht op schadevergoeding van verkeersslachtoffers. Er werd gewezen op de wettelijke verplichting tot het afsluiten van een aansprakelijkheidsverzekering voor motorvoertuigen. Hierdoor zijn enkel motorvoertuigen toegelaten op de openbare weg mits de burgerlijke aansprakelijkheid waartoe zij aanleiding kunnen geven, gedekt is door een verzekeringsovereenkomst.
De vraag stelt zich echter of het hebben van een verzekering betekent dat de bestuurder van een voertuig nooit zelf voor de schade zal moeten instaan?
Het antwoord op deze vraag is genuanceerd.
Indien er sprake is van een rechtsgeldig gesloten verzekering die in werking is vóór het desbetreffende schadegeval, kan de verzekeraar geen tussenkomst weigeren aan de benadeelde persoon. De verzekeraar kan echter, na vergoeding van de schade van de benadeelde persoon, een regresvordering instellen.
Een regresvordering stelt de verzekeraar die de benadeelde derde heeft vergoed in staat om onder bepaalde voorwaarden een regres in te stellen tegen de verzekeringnemer en/of de verzekerde voor de terugbetaling van het uitbetaalde bedrag. Dit recht op verhaal is voorzien in artikel 152 van de wet van 4 april 2014 betreffende de verzekeringen.
Opdat de verzekeraar een regresvordering kan instellen, moet aan volgende voorwaarden voldaan zijn:
- De verzekeraar dient aan te tonen dat de verzekerde of verzekeringnemer zich bevindt in een door de wet limitatief opgesomde situatie. Zo kan er regres worden uitgeoefend indien de verzekerde de schade veroorzaakte in staat van dronkenschap[1], onder invloed van verdovende middelen, met opzet etc.
- De verzekeraar dient de verzekeringnemer en/of de verzekerde op de hoogte te brengen van het voornemen tot het instellen van een regresvordering. Het instellen van de vordering moet plaatsvinden zodra de verzekeraar kennis heeft van de feiten die deze regresvordering rechtvaardigen. Het doel van de (tijdige) kennisgeving van het voornemen tot het instellen van een regresvordering is de persoon tegen wie dit gericht is, in staat te stellen zijn/haar verdediging met kennis van zaken voor te bereiden.
Het is aan de verzekeraar om aan te tonen dat hij voldoet aan de voorwaarden voor het instellen van een regresvordering.
Brengt een geslaagde regresvordering dan met zich mee dat de verzekerde/verzekeringnemer het volledige bedrag dient terug te betalen?
Het bedrag van de regresvordering is door een wettelijk plafond beperkt zoals bepaald in artikel 44 van de minimumvoorwaarden van de verzekeringsovereenkomsten tot dekking van de verplichte aansprakelijkheid voor motorrijtuigen, dat als bijlage bij het koninklijk besluit van 5 februari 2019 is gevoegd:
- Indien de uitkeringen van de verzekeraar minder dan of gelijk zijn aan € 11.000,00 is het regres volledig.
- Indien de uitkeringen meer dan € 11.000,00 en minder dan € 51.000,00 bedragen, is het regres beperkt tot € 11.000,00, waarbij dit bedrag wordt verhoogd met de helft van de bedragen die meer dan € 11.000,00 bedragen.
- Indien de uitkeringen meer of gelijk zijn aan € 51.000,00, is het regres beperkt tot € 31.000,00.
Het instellen van een regresvordering is met andere woorden geen sinecure voor de verzekeraar. Aangezien de regresvordering vaak ondersteuning vindt in de strafrechtelijke veroordeling is het voor de verzekerde uitermate belangrijk dat er tevens op dit niveau een gedegen verdediging wordt gevoerd. Een veroordeling wegens intoxicatie en een vrijspraak voor de tenlastelegging dronkenschap kan namelijk een essentieel verschil uitmaken voor het slagen van de regresvordering. Voor de verzekeraar is het dan weer essentieel dat afdoende wijze aangetoond wordt dat er voldaan is aan de wettelijke voorwaarden tot het instellen van een regresvordering.
[1] Er kan regres worden uitgeoefend wanneer er sprake is van dronkenschap, maar niet wanneer er sprake is van intoxicatie. Intoxicatie wordt gemeten op basis van een ademanalyse en/of bloedtest daar waar dronkenschap wordt beoordeeld op basis van uiterlijke tekenen (overgeven, niet recht wandelen, niet kunnen praten, etc.). Dronkenschap wordt strenger bestraft door de Wegverkeerswet.
