Vande Lanotte dient klacht in tegen Turks regime bij Internationaal Strafhof

Voormalig minister Johan Vande Lanotte (Vooruit) dient een klacht in tegen het Turkse regime bij het Internationaal Strafhof (ICC) wegens misdaden tegen de mensheid. "Meer dan 200.000 mensen verdwenen, werden gefolterd of werden opgesloten zonder reden", zegt Vande Lanotte, die sinds enkele jaren voor het advocatenbureau Van Steenbrugge Advocaten werkt.

Vande Lanotte en zijn team verzamelden getuigenissen van 1.300 slachtoffers die voor het ICC kunnen verschijnen. "Anderhalf jaar geleden hebben we het Turkije Tribunaal opgericht", zegt Vande Lanotte in een gesprek met Radio2 West-Vlaanderen. "Heel veel mensen hebben spontaan getuigd. Ze zijn het ook moe dat er niets gebeurt met de misdaden."

Volgens de aanklacht die Vande Lanotte indiende, samen met de vzw Turkije Tribunaal en Medel (Europese magistratenvereniging, red.), is het Turkse regime schuldig aan misdaden tegen de mensheid. 

Rechtenschendingen

Meer dan 200.000 mensen werden slachtoffer van onder meer foltering, verdwijning, opsluiting of veroordeling zonder dat de rechten van de verdediging werden gerespecteerd, klinkt het. Dat gebeurde niet alleen in Turkije zelf, dat het Strafhof niet erkent, maar ook op het grondgebied van 45 staten die wél onder de jurisdictie van het ICC vallen. 

Ook in België werden misdaden gepleegd, al zou het wel om een kleine minderheid gaan. "Het gaat niet om feiten van de Belgische autoriteiten", zegt Vande Lanotte. De Turkse ambassade zou in ons land geweigerd hebben paspoorten of identiteitskaarten af te geven. "Dat heeft een grote invloed, want de slachtoffers kunnen daardoor hun familie (in Turkije, red.) niet meer bezoeken of hun erfenis niet meer ontvangen."

"De ontvoeringen gebeurden niet in West-Europese landen, maar in bijvoorbeeld Roemenië, Moldavië en Albanië", voegt Vande Lanotte nog toe. 

Stap voor stap

De getuigenissen bundelen was voor Vande Lanotte en zijn team de enige manier om de slachtoffers te verdedigen. "Alleen kunnen ze dat nooit doen. Door ze samen te voegen wordt ook de enormiteit van de misdaden duidelijk." 

Daarnaast biedt het Internationaal Strafhof bescherming. "In de eerste fase van het internationaal strafrecht blijven de zaken geheim", verduidelijkt Vande Lanotte. "Wat de slachtoffers zeggen, blijft discreet. Daarom wilden ze ook praten."

Het ICC is volgens hem bevoegd omdat het om "systematische aanvallen tegen de burgerbevolking en ter bevordering van het overheidsbeleid" gaat. De misdrijven zijn ook zwaarwegend genoeg, klinkt het: "Ze kunnen worden beschouwd als bewuste minachting van de basisprincipes van de internationale rechtsorde."

Het gaat om 200.000 slachtoffers die op een schandelijke manier behandeld werden

Johan Vande Lanotte, advocaat Turkije Tribunaal

Aanklager Karim Khan van het ICC zal nu moeten beoordelen of dat een onderzoek opent, zegt Vande Lanotte. Daar zit geen termijn op. "In een eerste fase wordt informatie verzameld. Daarna kan dat leiden tot vervolging van hooggeplaatste personen, maar we moeten stap voor stap gaan."

Vande Lanotte voegt er nog aan toe dat heel wat tijd en middelen van het ICC naar de oorlog in Oekraïne gaan. "Het is dus heel moeilijk om te zeggen of het effectief onderzocht wordt, maar het gaat toch om 200.000 slachtoffers die op een schandelijke manier behandeld worden." 

Diplomatieke gevolgen

Wie precies verantwoordelijk is, president Erdogan of niet, wordt bewust in het midden gelaten, zegt Vande Lanotte. "Dat is een exclusieve bevoegdheid van de aanklager". In het persbericht staat wel dat uit zijn onderzoek kan blijken "dat mogelijk hoge functionarissen van een NAVO-bondgenoot betrokken kunnen zijn", zowel administratieve als politieke verantwoordelijken, legt Vande Lanotte uit.

Professor Marc Bossuyt van de vzw Turkije Tribunaal zegt dat de klacht niet moet worden beschouwd als een vijandige actie tegen Turkije of als steun voor zij die een mislukte staatsgreep pleegden. "Het gaat om steun voor al diegenen die onder de zware schendingen van mensenrechten lijden", klinkt het. Vande Lanotte beklemtoont dat de actie een initiatief is van een advocatenkantoor en niet van de Belgische staat.

"Het belangrijkste is dat dit onder de aandacht wordt gebracht en dat de procureur van het strafhof ziet wat er gebeurt", vertelt hij nog.

Meest gelezen